: متاسفانه این روزها با افزایش تب تناسب اندام و عضلانی شدن مصرف استروئید ها و هورمون ها میان ورزشکاران رواج پیدا کرده.

هم اکنون بعضی از ورزشکاران که هم ورزشکار حرفه ای و هم مبتدی جزو آن ها هستند بدون توجه به عوارض استروئید ها اقدام به مصرف انها میکنند وسلامتی خود را در معرض خطر قرار میدهند !

در ادامه با عوارض و دیدگاه های متخصصان آشنا خواهیم شد….

در دهه ۱۹۳۰ میلادی دانشمندان دریافتند استروئیدهای آنابولیک می‌توانند رشد ماهیچه های اسکلتی را در جانوران آزمایشگاهی تقویت کنند. پس از این کشف، وزنه برداران و بدنسازان و سپس ورزشکاران سایر رشته های ورزشی از این ترکیبات استفاده کردند. به این ترتیب، استفاده نادرست از استروئیدها در میان ورزشکاران شایع شد.

این داروها بر اساس تنوعی که دارند، تأثیرات منفی مختلفی بر سیستم غدد بدن بر  جای می گذارند و به شدت بر غدد جنسی تأثیر منفی دارند. برخی از این داروها می تواند کاهش عملکرد و اندازه غدد جنسی، عقیم شدن و حتی مرگ را به دنبال داشته باشد. گذشته از این موارد، عوارض هورمون های رایج در بدنسازی حتی آثار منفی بر کبد و کلیه ها هم می گذارند.

هورمون‌های استروئیدی

 انواعی از داروها که از هورمون جنسی مردانه مشتق شده و برای تقویت عضلات استفاده غیرقانونی دارد. وجود این مواد در خون و ادرار ورزشکاران به عنوان دوپینگ محسوب می‌شود. استفاده از این داروها بخصوص در خانم‌ها باعث ریزش موی سر، عضلانی شدن بیش از حد و به صورت مردانه، پرمویی، اختلال سیستم باروری، بم شدن صدا و کوچک شدن پستان‌ها می‌شود و گاه این عوارض حتی بعد از قطع مصرف داروها نیز باقی خواهد ماند و ورزشکار ممکن است کاملا” نازا شود. استفاده از این داروها در مردان هم با وجود این که این مواد مشتقات تستوسترون هستند، به خاطر سرکوب سیستم ترشح هورمون مردانه درونی، باعث کوچک شدن بیضه‌ها، عقیمی و بیماری پروستات می‌شود. علاوه بر این عوارض کبدی مثل سرطان‌های کبد و عوارض روانی شدید این داروها تا سال‌ها بعد بیمار را آزار خواهد داد.

هورمون رشد (سوماتوتروپین)

این هورمون باعث زیاد شدن عضله و کم شدن چربی می‌شود و باید گفت که هورمون رشد حجم خالص عضلانی بدن را به‌ واسطه تحرک سنتز پروتئین و افزایش احتباس نیتروژن اضافه می‌کند. متأسفانه در سال‌های اخیر به صورت بی‌رویه برای زیاد شدن عضله در ورزشکاران به عنوان دوپینگ به کار می‌رود و مهمترین خطر آن این است که ایجاد انواع سرطان‌ها مانند سرطان خون را تسریع می‌کند. از دیگر عوارض این هورمون، ایجاد فشار خون و دیابت است و در بسیاری موارد به قیمت جان ورزشکار تمام می‌شود. یکی از ورزشکاران که با نشریه سلامت مصاحبه ای  داشته است، در رابطه با استفاده از این هورمون  می گوید: دهانم زود خشک می‌شد و به شدت احساس تشنگی می‌کردم، دچار حالت تهوع می‌شدم، سرم مدام درد می‌گرفت، سرگیجه داشتم و این‌طور که می‌گویند کمی‌ هم اخلاقم تند شده بود.

تزریق انسولین برای افزایش انرژی

انسولین جزو داروهای بیماران دیابتی است که بدن آن ها به طور طبیعی قدر به ترشح این  هورمون نیست. برخی ورزشکاران علاوه بر سوماتوتروپین  (هورمون رشد)  انسولین را هم بکار می گیرند تا اینکه اثر هورمون رشد را بهبود بخشند. افراد عادی ممکن است با یک بار تزریق انسولین دچار افت قند خون شدید و شوک هیپوگلیسمی ناشی از آن شوند، به کما بروند  و هیچ وقت هم از این کما زنده و سالم بیرون نیایند. به این ترتیب تزریق انسولین به هیچ فرد سالمی صرفا بر ای افزایش حجم و یا انرژی توصیه نمی شود.

استروئید های آنابولیک، تهدید سلامت قلب و عروق

زمانی که فردی خودسرانه شروع به مصرف استروئیدهای آنابولیک می کند، تعادل کلسترول خونش بهم می ریزد. از طرف دیگر می تواند خشکی و شکنندگی عروق خونی را  هم به دنبال داشته باشد همچنین استروئید ها می توانند پارگی مویرگ ها و افزایش فشار خون را هم به دنبال داشته باشند. گاهی این افزایش فشار خون تا ابد با فرد خواهد ماند. مصرف مداوم انواع استروئیدها افزایش چربی بد و تری گلیسرید خون و کاهش چربی خوب خون را در پی خواهد داشت. با این حساب تمام این عوامل دست به دست  هم می دهند و زمینه ابتلای فرد به بیماری مزمن و  ناگهانی قلب و  عروق را فراهم می کنند.

و در پایان

کسی که می خواهد سالم  ورزش کند و به هدفش برسد، باید بداند که در این راه لازم است سخت تلاش و تمرین کند، استراحت کافی و تغذیه مناسب داشته باشد. هیچ ورزشکار حرفه ای و سالمی یک شبه با مصرف هورمون به نتیجه نرسیده است و  نخواهد رسید.

در این مطلب از نظریات متخصصین زیر نیز استفاده شده است:

دکتر رضا کریمی، فوق تخصص بیماری‌های غدد

علم ورزش

دکتر محمدرضا مهاجرتهرانی، فوق تخصص غدد و متابولیسم

امین قنبری،کارشناس ارشد تربیت بدنی و علوم ورزشی